"Wszyscy mają prawo do mej miłości, do mej pracy i opieki i wszystkim chcę służyć, wszystkimi się zająć, aby wszystkich Chrystusowi pozyskać", ale "nie odmawiajcie Bogu żadnej ofiary".

Kard. August Hlond - ratunek dla Polski

W sytuacji różnych trudności czy zagrożeń człowiek często sięga myślą wstecz, by uczyć się od przodków mądrości. Przywoływane są fakty z dawnych dziejów różnych stron świata, a tymczasem zapomina się o naszej rodzimej, jakże bardzo pouczającej przeszłości.

Wymownym przykładem jest tu chociażby poświęcenie Polski Niepokalanemu Sercu Maryi, dokonane w 1946 r. z woli prymasa Polski kard. Augusta Hlonda. "Był to jeden z najważniejszych momentów dziejowych i najdonioślejsze wydarzenie w dziejach Kościoła katolickiego w Polsce" - głosił nekrolog Prymasa, opublikowany w "Niedzieli" w 1948 r. Prymas Hlond wskazał wówczas Polsce drogę ocalenia przed "czerwoną zarazą", o wiele groźniejszą niż wcześniejsza okupacja. Miał to być akt otwierający zupełnie nową kartę historii Rzeczypospolitej.

Posłuszni wskazaniom z Fatimy

Czy w 1942 r. można było sobie wyobrazić rychły koniec wojny, kiedy potęga niemiecka zdawała się sięgać zenitu? A jednak: drogę taką wskazał światu i Kościołowi Pius XII, który w grudniu 1942 r. poświęcił świat i Rosję Sercu Maryi, zgodnie z Jej prośbą przekazaną w Fatimie. Wówczas stało się coś niespodziewanego: 2 lutego, w dzień Matki Bożej Gromnicznej, pod Stalingradem dokonał się przełom na frontach II wojny. Ostateczne zaś zwycięstwo stało się faktem 15 sierpnia, w dzień Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, kapitulacją Japonii.

Choć czas okupacji w Polsce się zakończył, to jednak nasza Ojczyzna stanęła wobec jeszcze większego zagrożenia, które niosło zniszczenia nie tylko tego, co polskie, ale wszystkiego, co wiązało się z wiarą i Kościołem.

Słowa tekstu z 1946 r. podkreślają bardzo wymowny obraz ówczesnej sytuacji. "Ludzkość ostatnich trzech dziesiątków lat przeżyła czasy straszne, niemal okropności czasów ostatecznych - dwie zwłaszcza wojny, które swą okropnością przeszły wszystko, co dotychczas człowiek widział. Ale czy idziemy ku lepszym czasom? Raczej ni. Pokój między narodami nie opiera się na trwałym fundamencie. Atmosfera, mimo pięknych słów, jakie padają na konferencjach międzynarodowych, jest ciężka i naładowana elektrycznością. Świat może znowu stanąć wobec ciężkich zmagań militarnych, wobec przewrotów społecznych, a przede wszystkim wobec walk światopoglądowych i religijnych. Jaki to wszystko może wycisnąć ocean łez, krwi i niedoli ludzkiej, Bóg tylko sam raczy wiedzieć" ("Madonna z Fatimy", Wyd. Księży Pallotynów, Poznań 1946).

Czy możliwa była zatem jakaś droga ratunku dla Polski? "Patrząc na to wszystko, można by dojść do czarnych myśli, a nawet rozpaczy. Jednak jest coś, co napełnić nas powinno otuchą i radością. Jest pewna przejasna gwiazda, która zabłysnęła na ponurym i zaciągniętym ciężkimi chmurami horyzoncie dzisiejszego życia, zwiastując nam lepsze jutro. To objawienie się Niepokalanej Dziewicy z Fatima" (Tamże). Apel Piusa XII i znaki, jakie miały miejsce po jego akcie poświęcenia świata i Rosji Niepokalanemu Sercu Maryi, stały się aż nadto przynaglające do tego, by podobny akt poświęcenia został dokonany w Polsce.

Po decyzji, jaka zapadła na Konferencji Episkopatu Polski w 1945 r. , Prymas Polski w liście duszpasterskim na Wielki Post 1946 r. skierował do narodu polskiego następujące słowa: "Nie postąpilibyśmy zgodnie z duchem naszych dziejów ani z ciążącym na nas długiem wdzięczności, gdybyśmy na progu nowych czasów nie odnowili przymierza Polski z Jej niebieską Królową, dla które naród ma odwieczną, serdeczną i rodzinną cześć. Po szwedzkim potopie ślubował Jej nową i gorącą służbę król Jan Kazimierz. Teraz sam naród i kraj cały poświęca się uroczystym aktem Matce Najświętszej i Jej Niepokalanemu Sercu, obierając Ją znowu za Patronkę swoją i państwa oraz oddając w Jej szczególną opieką Kościół i przyszłość Rzeczypospolitej (...). Przywiązujemy wielką wagę do uroczystego oddania się narodu Niepokalanej Dziewicy, o ile akt dokonany zostanie z wiarą i uzupełniony będzie czynem". 

Wiara bez uczynków jest martwa

Kard. August Hlond podkreślał, że akt te ma być dokonany z wiarą, tzn. wszyscy musimy dobrze zrozumieć, do czego się zobowiązujemy, rozważyć treść i znaczenie zobowiązań, które na siebie przyjmujemy. Dlatego też akt ten miał być nie jednorazowy, ale uczyniony w rodzinach, w parafiach (7 lipca), w diecezjach (15 sierpnia), a w końcu (8 września) na Jasnej Górze przez cały Episkopat i naród. I tak też się stało. To jednak nie wszystko! Poświęcenie Niepokalanemu Sercu miało zostać uzupełnione czynem, i to bardzo konkretnym. W materiałach przygotowujących Polskę do aktu poświęcenia znajdujemy m. in. takie słowa (tekst zatwierdzony został przez kard. Adama S. Sapiehę): "Odczytanie tylko słów poświecenia, choćby najgorętsze, nie będzie Niep. Sercu Marii miłe, jeżeli dusza w ciężkich leży grzechach (...). Dobrze będzie z okazji tego oddania się osobistego Najśw. Pannie postanowić sobie czcić Ją co dzień przez jakieś uczynki pobożne i dobrowolne umartwienia. Najlepiej jednak będzie dostosować się do tego, czego sobie Ona sama w słynnych objawieniach Serca Swojego w Fatimie życzyła. Prócz bowiem poświęcenia się Niepokalanemu Jej Sercu do najistotniejszych części naszego do Niej nabożeństwa należą:
1. Codzienne odmawianie różańca, polecane przez Matkę Boską Różańcową przy każdym ukazaniu się Jej.
2. Pierwsza sobota miesiąca, która ma być poświęcona Niepokalanemu Sercu Marii obchodzona przez Komunię św. wynagradzającą i ofiary".

Słowa te znalazły swe odzwierciedlenie w akcie poświęcenia się wspólnot zakonnych Niepokalanemu Sercu Maryi, dokonanym 19 sierpnia 1946 r., w którym znajdujemy bardzo konkretne zobowiązanie: "Aby pocieszyć Twoje Niepokalane Serce, spełniać będziemy Jego życzenia, poświęcając pierwsze soboty miesiąca czci Twego Niepokalanego Serca przez nabożeństwo według Twoich wskazówek. Kochać będziemy tak drogi Ci różaniec święty".

Akt poświęcenia miał być uzupełniony czynem. W wymowny sposób przypominał o tym bp Stanisław Czajka z Częstochowy w 1948 r.: "Poświęcenie jasnogórskie narodu polskiego Niepokalanemu Sercu Maryi było najwspanialszym aktem hołdu, złożonym przez Polskę Bogarodzicy. Podobnej manifestacji, podobnych tłumów Jasna Góra nie widziała nigdy przedtem.

Sama Matka Najświętsza wyraziła życzenie w Fatimie, aby poświęcono świat Jej Niepokalanemu Sercu. Ale jednym i tym samym zdaniem wyraziła także życzenie o Komunię św. wynagradzającą w pierwsze soboty miesiąca.

Bądźmy cierpliwi

W aktualnej - bardzo złożonej - sytuacji w Polsce przywoływane są słowa kard. Hlonda o zwycięstwie, które przyjdzie przez Maryję, jak też o potędze Różańca. Kiedy jednak czytamy słowa: "Nastąpi wielki triumf Serca Maryi, po którym dopiero zakróluje Zbawiciel nad światem przez Polskę, uświadamiamy sobie, że trzeba nam podjąć na nowo wskazanie Prymasa Polski, by akt poświęcenia Niepokalanemu Sercu Maryi uzupełnić czynem.

Choć upłynęło już 67 lat od tej pamiętnej chwili poświęcenia Polski Niepokalanemu Sercu Maryi, to do dziś, jak się zdaje, ciągle szukamy drogi i środków ratunku wobec zła zagrażającego Polsce. Zauważmy, że Kościół już nam wskazał: Różaniec i pierwsze soboty miesiąca. Zaczerpnijmy zatem z ducha prymasa Polski Augusta Hlonda, zwróćmy się całym serce ku Niepokalanemu Sercu Maryi i bądźmy razem na modlitwie. Taka jest również zasadnicza idea trwającej aktualnie Wielkiej Nowenny Fatimskiej. Nie trzeba tworzyć niczego nowego, szukać nowych środków i dróg ocalenia. Trzeba nam stałości i konsekwencji w wypełnianiu naszych ślubowań. Przyjdzie czas zwycięstwa dla Polski - przepowiedział to Prymas Polski, wskazując Niepokalane Serce Maryi. Kiedy? Gdy uzupełnimy nasze ślubowania przez codzienny Różaniec i pierwsze soboty miesiąca.

za: Ks. Krzysztof Czapla SAC, Kard. August Hlond - ratunek dla Polski, w: Niedziela nr 36, 8 września 2013, s. 16-17.